اخلاق ناصری
نویسنده: خواجه نصیرالدین طوسی
اَخلاقِ ناصِری کتابی درباره اخلاق فردی، اجتماعی و خانوادگی است که توسط خواجه نصیرالدین طوسی(۵۹۷-۶۷۲ق) به زبان فارسی نوشته شده است. راه‌های حفظ سلامت نفس و معالجه امراض آن، بیان مراتب سعادت، تدبیر اموال و اولاد، فضیلت محبت و صداقت و نیز آداب حکومت‌داری و معاشرت با مردم، بخش‌هایی از مطالب کتاب اخلاق ناصری است. کتاب مذکور، قدیمی‌ترین اثر در دسترسِ خواجه نصیرالدین طوسی دانسته شده است.
خواجه نصیر طوسی کتاب اخلاق ناصری را در سال ۶۳۳ قمری به درخواست ناصرالدین محتشم، حاکم نزاریان اسماعیلی نوشت و در مقدمه آن به مدح و ستایش حاکمان اسماعیلیه پرداخت. وی پس از رهایی از حکومت اسماعیلی، مدح و ستایش مذکور را حذف کرد و آن را ناشی از اضطرار دانست.
زبان کتاب اخلاق ناصری، برای فارسی‌زبانانِ آشنا با اصطلاحات علمی-فلسفی، روان دانسته شده است. اخلاق ناصری، ترجمه‌ای است از کتاب تهذیب الاخلاق ابوعلی مسکویه که روشی عقلی-تحلیلی دارد و از جایگاه طبیب، برای سلامت جان و دور کردن بیماری‌های روحی از آن، سخن می‌گوید.
خواجه نصیرالدین طوسی، خود خلاصه‌ای از کتاب اخلاق ناصری را با عنوان اوصاف الاشراف، تألیف کرده است. همچنین شرح‌هایی مانند مفتاح الاخلاق و توضیح الاخلاق بر اخلاق ناصری نوشته شده است. اخلاق ناصری از سال ۱۲۶۹ قمری بارها در ایران و هند چاپ شده و مجتبی مینوی به همراه علیرضا حیدری، نسخه تحقیق‌شده‌ای از آن را در سال ۱۳۵۶ش انتشار داده‌اند.
